Chyba nikt 72 lata temu nie spodziewał się, że niepozorna wieś na północy Polski stanie się miejscem narodzin jednego z najpopularniejszych mitów kampanii wrześniowej. Właśnie pod Krojantami doszło do szarży 18 Pułku Ułanów Pomorskich przeciwko niemiecki II batalionowi zmot. 76. p.zmot. z 20 DZmot. Atak ten wymierzony w piechotę niemiecką spowodował jej rozproszenie, jednak kawaleria została ze skrzydła ostrzelana z broni maszynowej przez pojazdy opancerzone. Nim zarządzono odwrót zginęło około 25 kawalerzystów, w tym 4 oficerów.
Następnego dnia na miejsce przybyli włoscy dziennikarze, którzy usłyszeli z ust niemieckich oficerów historię o szarży polskiej kawalerii na niemieckie czołgi. Miał to być dowód na desperację i nieudolność polskiego oręża w trakcie kampanii wrzesniowej. Chcąc uwiarygodnić swoją wersję wydarzeń Niemcy nakręcili film Kampfgeschwader Lützow, który swoją premierę miał w 1941. W tej propagandowej produkcji pokazaną rzekomą szarże, jednak tak naprawdę nakręcono tam atak słowackich kawalerzystów, specjalnie zainscenizowany na potrzeby filmu. Także po wojnie, w PRL-u, kultywowano zrodzony we wrześniu 1939 roku mit. W 1959 Andrzej Wajda nakręcił film „Lotna”, będący także powieleniem niemieckiej wersji wydarzeń.
Na szczęście dzisiaj, dzięki pracy historyków, znamy prawdę o wydarzeniach z pierwszego września. Na temat szarży mówi się zwłaszcza dużo przy okazji odbywającej się co roku pod Krojantami inscenizacji. Wówczas najmłodsi mają nie tylko możliwość obejrzenia starć przybyłych tam rekonstruktorów, ale przede wszystkim mogą usłyszeć prawdę o wydarzeniach sprzed 72 lat.
Od 3 lat w imprezie tej ma okazję uczestniczyć Nasze stowarzyszenie, które stało się trzonem rekonstrukcyjnym piechoty. W tym roku do boju wystawiliśmy: 17 umundurowanych Polaków i 7 Niemców. Poza aktywnymi uczestnikami inscenizacji sześcioro członków stowarzyszenia podjęło się pełnienia służby kwatermistrzowskiej w funkcjonującym przez trzy dni obozie.
Dzień inscenizacji, jak zwykle rozpoczął się od uroczystości patriotyczno-religijnych. Następnie kawalerzyści wykonali pokaz musztry, a czas gromadzącej się publiczności umilała Orkiestra Wojsk Lądowych z Elbląga. Po godzinie 16 rozpoczęła się właściwa inscenizacja. Piechota Naszego stowarzyszenia zajęła pozycję wokół kilku domów, gdzie została zaatakowana przez niemieckie oddziały zmotoryzowane. Mimo przewagi sprzętowej po stronie nieprzyjaciela, Polacy utrzymywali swoje pozycje przez kilkanaście minut. Przełamanie wymagało od agresora użycia lotnictwa, które atakowało precyzyjnie pozycje obronnie niszcząc ocalałe zabudowania. Polacy pozbawieni osłony zaczęli w sposób uporządkowany wycofywać się, utrzymując przy tym ciągły kontakt ogniowy z przeciwnikiem. Nie pozwalało to Niemcom w pełni rozwinąć natarcia i skutecznie opóźniało ich marsz. Po wzorowo przeprowadzonym i uporządkowanym odwrocie, agresor zajął pierwotne pozycje obrońców i przystąpił to przeszukiwania zgliszczy zabudowań. W tym czasie jego ciężkie pojazdy wycofały się na stanowiska wyjściowo pozostawiając niemiecką piechotę w otwartym polu. Wykorzystała to polska kawaleria wykonując przepiękną szarże na żołnierzy Wehrmachtu. W zbijanych przez 120 koni tumanach kurzu i pyłu, polscy jeźdźcy w pełnym galopie wpadli pomiędzy Niemców wywołując w ich szerach panikę i łamiąc każdą próbę oporu. Był to już finalny element inscenizacji. Następnie przy gromkich oklaskach licznie zgromadzonej widowni wszystkie grupy rekonstrukcyjne przemaszerowały przed publicznością. Po inscenizacji przyszedł czas na krótki odpoczynek. Mimo zmęczania na twarzy rekonstruktorów malował się uśmiech, gdyż po raz kolejny dali żywą lekcję historii, na którą z roku na rok przybywa coraz więcej miłośników. Mamy nadzieję, że za rok również Was tam nie zabraknie…
Zapraszamy serdecznie do obejrzenia krótkiej galerii z inscenizacji szarży pod Krojantami.
HISTORIA I PAMIĘĆ 
Musisz się zalogować aby dodać komentarz.